Op de prinses Amalia school, vinden wij orde erg belangrijk, omdat in een klas waar orde heerst, het leerrendement hoger is, dan in klassen waar er onvoldoende orde heerst. Hieronder volgen tien gouden tips, om de orde in de klas te kunnen handhaven. Een hoger leerrendement volgt dan zeker vanzelf!

1.  Zorg voor een veilige sfeer in het lokaal. Om orde te handhaven is het van belang, dat leerlingen zich goed kunnen concentreren op hun werk en niet snel afgeleid zijn. In een lokaal of pedagogisch klimaat waarin leerlingen zich niet veilig voelen, zullen leerlingen minder concentratie hebben, dan in een veilig pedagogisch klimaat.

2.   Maak samen met de kinderen afspraken. Geen regels, dit klinkt negatief en benadrukt wat er niet mag, kinderen willen graag weten wat er wel mag. Maak dus afspraken op een positieve manier. Dit bevorderd het pedagogische klimaat, doordat leerlingen zelf een aandeel hebben in het bedenken van de regels, zo wordt bij hen een verantwoordelijkheidsgevoel gecreëerd. Als kinderen verantwoordelijk krijgen, zijn ze eerder bereid om hier goed mee om te springen.

3.   Zorg dat je duidelijk bent. “Duidelijk zijn biedt de leerlingen veiligheid en structuur." (Leerkracht, 2007) Dit komt, omdat leerlingen graag willen weten waar ze aan toe zijn, zo voelen zij zich veilig en kunnen ze zich goed concentreren. Als leerlingen zich goed kunnen concentreren en dus betrokken zijn bij de stof, is het leerrendement hoog. Als je door duidelijkheid verstoringen en ongewenst gedrag kan voorkomen, heb je meer tijd over om tussendoor iets positiefs of leuks met de leerlingen te doen. Dit bevorderd de sfeer in de groep, de relatie tussen leerlingen en leerkracht en dus het gehele pedagogische klimaat.

4.   Zorg dat je goed voorbereid bent voor de dag en de lessen. Kinderen merken het gelijk als je dit niet bent, en gaan je dan uitproberen of worden onrustig. Hierdoor ontstaan vaak ordeproblemen terwijl dit eigenlijk niet nodig is. Maak dus vooraf “planningsbeslissingen” (Alkema & Tjerkstra, 2011), zodat je van te voren voorbereid bent op eventuele problemen die zich tijdens de les kunnen voordoen. Neem eventueel in geval van plotselinge problemen ook tussendoor “keuzebeslissingen”(Alkema & Tjerkstra, 2011), hiermee wordt bedoeld dat je tijdens het moment dat het probleem zich aandient, je snel kan schakelen in het denken om het probleem tijdig op te lossen. Zo kan je ook ordeproblemen zoals onrust in de klas en veel vragen van leerlingen, voorkomen .

5.   Probeer helder te krijgen/hebben, welke leerlingen er specifieke aandacht of hulp nodig hebben. Denk hierbij aan leerlingen met gedragsproblemen, zij willen juist graag op vaste momenten of manieren aandacht hebben om het gevoel te hebben er te mogen zijn of juist eens positieve aandacht te krijgen, omdat ze anders om negatieve aandacht gaan vragen. Probeer negatieve aandacht te vermijden, dit zorgt voor minder orde in de klas en werkt vaak aanstekelijk bij andere leerlingen. Vergeet ook leerlingen die cognitief zwakker zijn niet, zij hebben graag op vaste momenten extra hulp nodig en weten anders niet hoe ze aan de slag moeten.

6.   Probeer het aantal leerlingen dat te laat binnenkomt te beperken, dit verstoort de les enorm, kost veel leertijd en bovendien moeten leerlingen een verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelen, dat begint met op tijd komen.

7.   Spreek met collega’s af om zo weinig mogelijk tijdens lestijd naar binnen te komen voor vragen of andere zaken. Zorg in elk geval dat je de instructiemomenten altijd ongestoord kan geven, dus zorg voor een verbod-teken op de deur voor ouders èn leerkrachten, zodat je ongestoord uitleg kan geven. Als leerkrachten of andere mensen tussendoor binnenkomen, wordt de orde snel verstoord, bovendien raken leerlingen dan de weg kwijt hoe ze dingen aan moeten pakken, doordat de uitleg onderbroken wordt.

8.   Probeer je schoollokaal zo in te richten, dat duidelijk is waar de leerlingen al het benodigde materiaal kunnen pakken. Dit zorgt voor duidelijkheid en structuur, want leerlingen weten dan bij elke activiteit waar ze wat moeten pakken of kunnen maken, zodat ze de leerkracht niet hoeven te storen.

9.   Zorg voor vragenkaartjes op de tafel. Zo hoeven de leerlingen de leerkracht niet constant te storen tijdens haar instructiemomenten en werkzaamheden en leren de leerlingen om te gaan met uitgestelde aandacht. Zo kunnen ze bovendien leren om stil aan het werk te gaan, op momenten dat er niets gevraagd mag of kan worden. Dit bevordert de concentratie en dus de effectieve leertijd.

10.Zorg voor een vaste looproute in je lokaal. Zo weten de leerlingen precies wanneer je bij hun tafel komt en hoeven ze je niet te storen door hun vinger op te steken of “juf” door de klas te roepen. Vaste looproutes geven ook structuur en leert leerlingen net als tip negen, om te gaan met uitgestelde aandacht.